Nghiên cứu mới của các nhà khoa học Mỹ phát hiện ở độ tuổi giữa 40 và 60, con người có những thay đổi lớn và già nhanh nhất.
Nếu bạn nhận thấy nếp nhăn, đau nhức đột ngột xuất hiện hoặc cảm giác chung là già đi chỉ sau một đêm, có thể có một lời giải thích khoa học. Nghiên cứu mới cho thấy quá trình lão hóa sẽ tăng tốc ít nhất hai đợt ở độ tuổi giữa 40 và 60, thay vì diễn ra chậm và ổn định.
Nghiên cứu, theo dõi hàng nghìn phân tử khác nhau ở những người từ 25 đến 75 tuổi, phát hiện ra hai đợt thay đổi lớn liên quan đến tuổi tác ở độ tuổi khoảng 44 và một lần nữa ở độ tuổi 60. Những phát hiện này có thể giải thích tại sao sự gia tăng đột biến ở một số vấn đề sức khỏe bao gồm cơ xương và bệnh tim mạch xảy ra ở một số độ tuổi nhất định.
"Chúng ta không chỉ thay đổi dần dần theo thời gian. Có một số thay đổi thực sự đáng kể", giáo sư Michael Snyder, nhà di truyền học và giám đốc Trung tâm Di truyền học và Y học Cá nhân hóa tại Đại học Stanford, tác giả chính của nghiên cứu này, cho biết. "Hóa ra độ tuổi giữa 40 là thời điểm có sự thay đổi mạnh mẽ, cũng giống như đầu 60 – và điều đó đúng bất kể bạn xem xét loại phân tử nào".
Ảnh: goodluz
Nghiên cứu, được công bố trên Nature Aging, đã theo dõi 108 tình nguyện viên, những người đã nộp mẫu máu, phân và mẫu da, tăm bông miệng và mũi vài tháng một lần trong khoảng từ một đến gần 7 năm. Các nhà nghiên cứu đã đánh giá 135.000 phân tử khác nhau (RNA, protein và chất chuyển hóa) và vi khuẩn (vi khuẩn, virus và nấm sống trong ruột hay trên da của những người tham gia).
Sự phong phú của hầu hết các phân tử và vi khuẩn không thay đổi dần dần, theo trình tự thời gian. Khi các nhà khoa học tìm kiếm các cụm phân tử có sự thay đổi lớn nhất, họ thấy những chuyển đổi này có xu hướng xảy ra khi mọi người ở độ tuổi giữa 40 và đầu 60.
Sự gia tăng đột biến về lão hóa ở độ tuổi giữa 40 là điều không mong đợi và ban đầu được cho là kết quả của những thay đổi tiền mãn kinh ở phụ nữ, làm sai lệch kết quả cho toàn bộ nhóm. Nhưng dữ liệu cho thấy những thay đổi tương tự cũng xảy ra ở nam giới ở độ tuổi giữa 40.
Tiến sĩ Xiaotao Shen, cựu học giả sau tiến sĩ tại trường y khoa Stanford và là tác giả hàng đầu của nghiên cứu, hiện làm việc tại Đại học Công nghệ Nanyang Singapore, cho biết: "Điều này cho thấy trong khi mãn kinh hoặc tiền mãn kinh góp phần vào những thay đổi được quan sát thấy ở phụ nữ ở độ tuổi giữa 40, có khả năng có những yếu tố khác quan trọng hơn ảnh hưởng đến những thay đổi này ở cả nam và nữ".
Đợt thay đổi đầu tiên, tức tầm tuổi 44, bao gồm các phân tử liên quan đến bệnh tim mạch và khả năng chuyển hóa caffeine, rượu và lipid. Đợt thay đổi thứ hai, ở tuổi 60, bao gồm các phân tử liên quan đến điều hòa miễn dịch, chuyển hóa carbohydrate và chức năng thận. Các phân tử liên quan đến lão hóa da và cơ đã thay đổi tại cả hai thời điểm. Nghiên cứu trước đây cho thấy rằng sự gia tăng lão hóa muộn hơn có thể xảy ra ở độ tuổi khoảng 78, nhưng nghiên cứu mới nhất không thể xác nhận điều này vì những người tham gia lớn tuổi nhất là 75 tuổi.
Điều này phù hợp với bằng chứng trước đây cho thấy nguy cơ mắc nhiều bệnh liên quan đến tuổi tác không tăng dần, với nguy cơ mắc bệnh Alzheimer và bệnh tim mạch tăng mạnh sau 60 tuổi. Cũng có thể một số thay đổi có liên quan đến lối sống hoặc các yếu tố hành vi. Ví dụ, sự thay đổi trong quá trình chuyển hóa rượu có thể là kết quả của việc tăng lượng tiêu thụ ở độ tuổi giữa 40, đây có thể là giai đoạn căng thẳng trong cuộc sống.
Các tác giả cho biết những phát hiện này có thể giúp chúng ta nhắm mục tiêu vào các biện pháp can thiệp, chẳng hạn như tăng cường tập thể dục trong thời gian mất cơ nhanh hơn. "Tôi là người tin tưởng mạnh mẽ rằng chúng ta nên cố gắng điều chỉnh lối sống của mình khi vẫn còn khỏe mạnh", Snyder cho biết.
